101. "Aлмазтай Якут, зэстэй Монгол".

Нийтлэгч Алхан Болд. 101. "Aлмазтай Якут, зэстэй Монгол".

ОХУ-ын Саха/Якут/ Улс бол дэлхийд хамгийн том засаглалийн нэгж.

Монголын нутагт 745 онд уйгаруудад цохигдсон түрэгүүд эхлээд Байгал нуур хавьд очиж байснаа эцэст  нь одоогийн Якутийн нутагт очиж суурьжээ.

First proposed in 1904, construction of the line did not start until the 1930s. Russia-Japon war stopped it. A short section at the southern end was completed but then dismantled the rails in 1942 and used the metal for armaments. The Construction was reactivated in the 1970s to support the construction of BAM. Construction of the Berkakit – Tommot – Yakutsk route finally began in 1985 under Gorbachev but its key final section of 240 miles had remained uncompleted.

The tracklaying was formally completed in 2011. Around 900 km of the line is laid on permafrost. Passenger trains began running as far as Tommot in 2004.

The first freight train is greeted in Nizhny Bestyakh in 2014 and the passenger trains started coming there in 2019.

Зураг дээр: Лена мөрний цаад эрэгт харагдаж байгаа хот бол Якутск/дэлхийн хамгийн хүйтэн хот/. Төмөр замаар Бестях хотод ирээд та паромоор/сал/ Якутск руу очиж болно. 

Зураг дээр: Якутск-мөнх цэвдгийн хот

Зураг дээр: Дэлхийн 2 удаагын аварга Денис Лебедев.

  

Хэрвээ АЛРОС-ийн хувьцааны 0.001% -ийг Саха-Якутын иргэн бүрт өгдөг бол энд Дубай шиг амьдрал байхсан.

                              

Саха-Якутын парламент Ил Тумэн 2020 оныг эх оронч үзлийн жил гэж зарлав.

зураг дээр: Киргиз бүсгүй Уулжан Саха-д бэр нь болно гэнэ.  Зарим якутууд болгоомжилж байна.

https://news.ykt.ru/article/110620

Hүүр Hом-д тэд эх хэлээрээ харьцаж байна:

• Dasha Dondash Танара кийиитэ диэн сибэкки.
• Лэгэнтэй Бэлтээн  Сир аһын кыайбыт бу кыыс.

Күндэли Нарынай Удьуора Хайа, ыйбыт тугу кэпсиир? Халбаҥныы олордохпуна оруобуна көстөн кэллиҥ.

Санаара Шилеув Күндэли Нарынай Удьуора улахан баара буоллар суруйуом этэ. Политика ол бу хаччы движенията.. август уоттаах соҕус ый.

****

-Эн бу не в тему мин анныбар ырытан бут эрэ

-Ессе киьин инньэ диир)

• ------------------------------------------------------------------
• микаса: 

понтушка кырдьыгын тахсан ёрё мёхсё5ун дуу?

Ёссё да да тахсыа, арыы урдугэр уу дагдайбат, кырдьык урдугэр сымыйа ыттыбат))))

Чаптар диэн хоро бэртэрэ буо. Онноо5ор буолуо5у ууну тайынан, кысыл тылынан кыыран кэлбит дьон буо)))))

Онон туксулээн, пока эриэн ыт элэгэ куёт ыт кулуутэ оноро иликпинэ))))

кылбар : 

микаса барахсан!

Таптарбыт кус е5етун курдук ере мехсен туьэннин! Эчи, сурун! Ессе куускэ со5ус эттэххэ искин хайа туьууьуккун дии... Ол иьин аьынан санарбаппын ээ, быьа-хото... Ьэ-ьэ!

-------------------------------------------

Өнөөдөр саха-якут гэгддэг энэ хүмүүсийн өвөг дээдэс эрт дээр үед Монголын нутагт амьдарч байсан түрэгүүд. Монголын нэрт дуучин Саратуяагийн ээж нь якут байлаа. Түрэгийн хөшөөнүүд дээрх бичээсүүдийн хэл уг нь саха нарынхтай хамгийн ойр. Монголд байгаа тэдний өвөг дээдсийн хөшөөнүүдэд 1920 оныг хүртэл оттоман гэгдэж явсан Түрк Улсынхан далбаагаа зоочихсон. Монголын хахууль горьдсон этгээдүүд тийм бололцоог олгожээ. Турк Улсын хүмүүс бол эртний түрэгүүдтэй гарал үүслийн ямарч холбоогүй. Тэд бол Анадолийн хойгын уугуул хүмүүсийн л удам. Харин якутууд бол Монголын нутагт 745 оныг хүртэл амьдарч байсан түрэгүүдийн шууд удам. 

• Саха-Якут - алмаз, эрдэнийн чулуу, алт, мөнгө, цагаан тугалга, хий, нефть, нүүрстэй. Жишээ нь, Оросын алмазын 95%-ыг эндээс олборлодог. 
• Олборлодог баялагаар бол якутууд их л Оросын Дубай болчихсон байхсан. Дубай олборлосон газрын тосоо бүтээн байгуулалтад зориулсан ашигласан бол Харамсалтай тэр баялагаар нь Оросын/еврей, армян, кавказ, орос.../ олигархууд л их баяжсан. Алмазаар хөлжсөн якутууд даан ч  цөөхөн ч... Гэсэн ч якутууд оршсоор, тэр ч байтугай өндийсөөр байна. Оросын ихэнхи хэсгээс цалин энд л өндөр. Асар том нутагтай. Францаас 5.5 дахин том нутагтай.  Якутууд хэдэн жилийн өмнө 600 мянгуул тоологдож, Саха-Якутийн хүн амын 60% болсноор Сибирийн хамгийн олон тоотой уугуул хүмүүс байсан буриадуудаас давжээ. 90 оныг хүртэл Якутск  /70%/ орос хот байсан бол одоо якутууд олонх нь болжээ. Дэлхийн түүхэнд хамгийн хүйтэн -Оймякон суурин хавьд 1933 онд - 71.2 градус хүрч байжээ.
•   https://www.kommersant.ru/doc/3930406

1990.8.06-нд Ельцин: «Берите столько суверенитета, сколько сможете проглотить» гэсэн. Иинхүү 1991 онд алмазын буюу мөнх цэвдэгийн энэ хязгаар Оросын Холбооны  Саха (Якут) Улс үүссэн. Оросод нутагтаа өөрийн бодлогыг хэрэгжүүлдэг Бүгд Найрамдах Улс 2-хон улс байдаг. Чечень, Якут.

2018 онд Якутск хотын захирагчаар Сардана Васильева гэдэг эмэгтэй сонгогдоод авилгын эсрэг бодитой хэмжээ авсан нь Орос даяаар сайшаагдсан. Жишээ нь, тансаг машинуудын паркыг болиулж,  сая рублийн хүлээн авалт зохиосон албан тушаалтнуудыг халсан гэх мэт. Буриадад түүнийг ирж ажиллахыг урьдаг болсон.

2017 онд Якутад ирж ажиллаж амьдарч байгаа ислам шашинтай эцэг эхчүүд сургуулиудын хоолны цэснээс гахайн махыг хасах хүсэлтийг Якутск хотын захирагч Айсен Николаевт тавьсан. Хариуд нь:

«Мусульмане должны понять, что они должны интегрироваться и научиться жить в Якутске. Они должны понять, что это они должны изменить свой образ жизни, а не якутяне, которые так щедро приветствовали их.

Мусульмане должны понять, что якутяне не расисты, не ксенофобы. Якутия приняла много иммигрантов, прежде чем мусульмане появились здесь. Так же, как другие народы, якутяне не готовы отказаться от своей идентичности или своей культуры.

И, если Якутия приняла кого-то на свою землю, то это не мэр приветствует иностранцев, а якутский народ в целом. И, наконец, они должны понимать, что в Якутии с его тенгрианскими корнями, новогодними елками, ысыахами и религиозными фестивалями - религия должна оставаться личным делом каждого. Для мусульман, которые не согласны и не чувствуют себя комфортно в Якутии, есть 57 прекрасных мусульманских стран в мире, большинство из них малонаселенные и готовы встретить их распростёртыми объятиями».

Якутуудыг их номхон, хүлцэнгүй хүмүүс гэж эндүүрдэг:

--"Якуты хотят выгнать всех киргизов". https://www.youtube.com/watch?v=RW7_Y_mWSTo

--«Антимигрантские» протесты в Якутии: приезжие не выходят на работу из-за опасений за жизнь и «тотальных» проверок". https://tjournal.ru/news/90781-antimigrantskie-protesty-v-yakutii-priezzhie-ne-vyhodyat-na-rabotu-iz-za-opaseniy-za-zhizn-i-totalnyh-proverok

--"Как в Якутии относятся к киргизским мигрантам и что об этом говорят в Кыргызстане". https://www.youtube.com/watch?v=WSK9-Iid4h0

Киргиз, якут хоёр битгий хэл, бүх эсгий туургатнууд түүний дотор монголчууд ч,  зарим этгээдүүдээсээ болж хоорондоо эвдрэлцэх нь харамсалтай, хортой бөгөөд  бид дундаа дотно байх шаардлагатай. Эс тэгвээс бид...