69. Нийтлэлч Алхан Болд. "Буриад, Якут, Тува-ийн "уралдаан".
Якут, тува, буриадууд нар ямар нэгэн хэмжээгээр уралдаж байна.
Оросод хүн амын өсөлтөөрөө толгойлогч нь олон жилийн турш Тува. Олон хүүхэдтэй айлын Оросын дундаж -5.8 хувь бол, энэ нь Тувад -32.
1918 онд 80 мянга байсан тувачууд өнөөдөр 300 -ыг давлаа. Тувачууд, якутууд өссөөр, Буриадууд хорогдсоор.
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Тувад:
Тувачууд: Тува нар буриадууд шиг 9 зүг рүү тараад явдаггүй учраас тэд тусгаар улсдаа байгаа мэт сууж байна. Тува нар улам олон болсоор байна.
90-ээд онуудад оросуудынхаа тоог багасгахын тулд тувачууд тэдэндээ түрэмгий байсан бол, одоо үлдсэн оросуудаа байлгах сонирхолтой болсон.
Гэхдээ тувачууд доор бичсэн шиг хүүхдээ тэвэрсэн эмэгтэйн өвдөг дээр гараад суух, хутгаар айлгах хүмүүс биш. Тэд монголчууд шиг зун, намартаа баахан наадам хийчихээд өвөл ойртохлоор тэд "нутгийн" болон Москвагийн оросуудаасаа хандив шаарддаг гэхэд бага хэтрүүлэг болно. Гэхдээ л тэд зөв явж байна, тэд чадаж байна. Хамаг дарга нараа тувачуудаар тавихлаар нь нутгийн оросууд сэтгэлээр унаад яваад өгч байна...
Форумд:
-Я всю жизнь прожила в Кызыле. В целом тувинцы народ не плохой. Пишут что народ добродушный? Мне если честно просто смешно. Это дикий, необразованный народ... Буквально на днях наблюдала такую картину: ехала в маршрутке, как всегда переполненной, и сзади на одном месте сидели три молодых человека, тув.нац-ти, а возле окна ими прижатая сидела девушка с ребёнком,в тот момент когда один из них оказался у неё на коленях она сделала замечание,что мол можно как то по-аккуратней, у меня ведь ребёнок на руках. На что эти орлы начали её всячески оскорблять и крыть матом,она молча сидела, слова озяин"...не сказала, так продолжалось минут десять, и потом один говорит на своём родном языке, типа "доставай нож, сейчас мы этой русской покажем кто здесь....
10 декабря 2013 3:42
-Ну тетка загнула а ведь из-за таких как вы и начинает всякая обсираловка и думаете правы что написали. а ведь как и везде от всякой мрази можно услышать. образованная ты наша вот написала и забыла наверное. и почему то сих пор проживаете, а ведь такие как вы образованные и обсирают то что им дано жизнью. а говорите много лет проживаете наверное лучше тех кто действительно любит Туву. Которая стала тем настояшей Родиной.
13 июля 2013 8:30
-Чистое вранье, про то как на маршрутке молодой маме нагрубили!!! Тувинцы на это не способны! Я сама тувинка, поэтому знаю тувинцев. Если ты всю жизнь прожила в Туве, а что ты лично сделала для процветания Тувы? Только критиковать умеешь?
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Монголоос яваад мөнх цэвдэгийн оронд очоод нутгийн уугуул хүмүүс- чукча нарыг гадуурхсан якутууд өнөөдөр эргээд овоо сайн явж байна. ЗХУ-ын үед Якут, Буриад, Тува бол Автономит улсууд байсан одоо зиндаа нь томроод Бүгд Найрамдах улсууд болцгоосон. Урьд нь зарим оросууд, /+польш, урайн, тэдний эрлийз, хурлийзууд үл тоомсорлосон бодлоор якутуудад хандаг байсан бол одоо тэд арай болжээ. Гэсэн ч бас тэдний "үлдэгдлүүд" мөчөөгөө өхгүй санаатнууд цөөхөн ч байна.
-И тут она так сладко тянет ему, думая, что мы не понимаем по-якутски: «Конечно, ничего не добьются. Откуда у таких выродков порода? У них же родители, у которых только алкоголь, преступления и разврат в голове».
-Ни один образованный препод саха на якутском плохо про присутствующих говорить не будет, тем более начитанным студентам психологам.
Так как у нас в республике полно по внешности русских, но знающих якутский язык.
2000 оноос хойш хийсэн судалгаанаас харахад якутуудын тоо Саха Якут Улсад өссөн байхад тэндэх оросуудынх буурчээ. Якутууд бараг бүгдээрээ хоорондоо саха хэлээрээ ярилцдаг. 1991 оноос эхлээд Якутын удирдагч нар нь дан якутууд. Өнөөдөр Егор Борисов. Якутууд бол Монголд амьдарч байсан түрэгүүдийн шууд удам шүү дээ. Одоогийн Турк улсын түрк гэх хүмүүс эртний түрэгүүдтэй өчүүхэн ч хамаагүй. Tэд Төв Азиас очсон гэдэг бол худал зүйлийг 1000 давтаад үнэн мэт болгосон үлгэр юм. Түрк Улсын түркүүд бол саяхныг хүртэл оттаман гэгдэж байсанчууд буюу Анадолын хойгын уугуул хүмүүс буюу грек, перс, араб, кавказ гаралтнуудын холимог юм.
А в официальном сборнике "Народы России" в разделе "Якуты" можно прочесть: "Главные черты якутского характера: мстительность, сутяжничество, необходительность и скрытность".
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
/По закону РФ купить землю могут иностранцы, чем и пользуются китайские граждане и бизнесмены. Они стараются купить землю поближе к озеру. Строят там отели, в которые приезжают и тратят свои деньги китайцы. То есть вдвойне зарабатывают на нашей земле/.
зураг дээр: Хятадын жуулчид Байгал нуур дээр.
Буриадууд зүг зүг рүү ажил, сургууль хөөгөөд явдаг бол, харин тува, якутууд нутагтаа л байдаг. Тиймээс ч тэд Тува, Якутдаа хүн амын олонхи. Сибирийн хамгийн олон тоотой үндэстэн явсан буриадууд энэ цолоо 2010 онд асар хүйтэн газрын якутуудад алдсан. 1897 оны тооллогоор Оросын Хаант Улсад 227384 якут байсан бол, 2020 оны эхний байдлаар Якут Улсын хүн амын тоо-971 мянга, түүнээс якутууд нь 580 мянга байна. Буриад Улс, Эрхүү муж, Чита муж дахь буриадууд 560 мянга орчим.
Буриадууд:
Харамсалтай нь буриадууд урагшаа биш, хойшоо уралдаж байна. 1897 онд Оросын Хаант Улсад 288383 буриад байсан бол 1918 оны тооллогоор ар Монголын хүн ам 540 мянга байжээ. /энэ тоонд 100 мянган хятад, 50 мянган оросууд ороогүй/ 1921 оноос ар Монголчууд дахиад үржсэн бөгөөд өнөөдөр 6 дахин өссөн байхад харин буриадууд 2 дахин ч олшроогүй явна.
Тэд сүүлийн үед монголжих биш, харин уул гүвээн дээр суварга босго түвджиж байна. Энэтхэг-түвдээс гаралтай буддын шашны хятад архитектур болох хийд, суваргыг энд тэндгүй босгож байна. Буриад хэлээ сурах, монголжих тухай бодохгүй байна. Түвдүүдийн төлөө өөрсдийгээ золиослож ирсэн буриад, монголчууд яасан эмгэнэлтэй хүмүүс вэ? Тэндээс ирдэг мэдээнүүд нэг иймэрхүү:
"...Самая высокая статуя Будды сострадания Аволокитешвары - 41 метр – готова к отправке к месту ее установки – в Закаменский район Бурятии"...
"...Самая высокая статуя Будды сострадания Аволокитешвары - 41 метр – готова к отправке к месту ее установки – в Закаменский район Бурятии"...
Дэргэд нь Монгол Улс байхад тэд даан ч санаачлагагүй байгааг харахад халагламаар...Бие биеээ бараадах урлагт буриадууд суралцаагүй байна. Очсон газар бүртээ танайхаас гаралтай гэж ярьж явдаг Стивен Сигал америк жүжигчинг онгоцны буудал дээр Буриадын Ерөнхийлөгч Цыденов тосч авч байх юм. Коронавируст нэрвэгдсэн улсад нь өөр хийх чухал ажил түүнд алга уу?
Буриадууд хүн чанарын хувьд муу хүмүүс огт биш юм. Оросын нэг форумд буриадуудын зан төлөвын тухай "Я встречал умных и тупых бурят, но подлых никогда" нэг хүн бичсэнтэй төстэй үнэлгээг ихэнхи хүмүүс өгчээ.
https://www.bing.com/search?q=lake+baikal&cvid=c3aaf004a60a49d2b66bd7a4c35024ab&FORM=ANAB01&PC=U531
Буриадууд ихэнхдээ түргэн зангүй хүмүүс учраас дээрэлхэх сэдлийг бусдад төрүүлэх нь олонтаа. Тэд тийм амархан уурлахгүй. Гэтэл тэд хаяа санаанд оромгүй шийдэмгий, догшин байсан жишээ олон. Напомним, в 2011 году в московском метро (станция Киевская) на Чимита напали 6 человек, выходцев из Дагестана. Он попытался уйти от конфликта и уехать на проходящем поезде. Но нападавшие вытащили его из вагона. Завязалась драка. В ходе потасовки Чимит воспользовался туристическим ножом. В результате он смертельно ранил одного из обидчиков.
8 жил шоронд суугаад гарч ирээд Чимит Тармаев: -У меня же была безвыходная ситуация. Я не мог поступить иначе. Повторись эта ситуация, я 100% поступил бы так же. Добровольно встать на колени я не смогу.
- Захотела поступить в БГУ на факультет бурятского языка, заочно, а нету такого факультета теперь.
- А нас низвели до уровня «сувенирного народа». Специалистов по родному языку Бурятский государственный университет готовит с 1932 года. Иногда выпускали до 70 специалистов за год. В последнее время их число значительно сократилось, не больше 10 выпускников. В этом году набор на бурятскую филологию вовсе закрыли.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.