"Бусдаар тэмцүүлэх араншин".

 119. Нийтлэлч Алхан Болд. "Бусдаар тэмцүүлэх араншин".

Бэртэгчин араншины тод илрэл нь:

"Таны тэмцэлд амжилт хүсье" 

"Та нарын тэмцэлд амжилт хүсье!" 

Бусдаас илүү тэмцэх ял хэнд ч байхгүй. Монголчуудын бусдаар тэмцүүлэх араншинд ясандаа тултал гомдсон хүн бол Дамбиижаа буюу  Төмөрийн Даваа.

/Дамбийжаа Улиастайгаас Хаалган орох замд байх Түшээт хан аймгийн Бадрах гүний хошуу, Ашиг хорогийн чулуу гэдэг газарт төрсөн гэдгээ А.В Бурдуковт ярьсныг "Хуучин ба Шинэ Монголд"  номоос уншиж болно. Энэ газар Дорноговь аймгийн Мандах сумын нутагт байдаг нь газрын зурагт харагдана/

1912 онд Ховдыг чөлөөлөх болоход Дамбийжаа шиг хэрэгтэй хүн байгаагүй атал, Дамбийжааг хүний нутагт ядарч явахад/1914-1918/ нь түүнд туслах сэтгэл Өргөө, Ховдын монгол ноёд, баячуудад байсангүй. Түүнд Монголоос А.В Бурдуков гэдэг орос хүн л мөнгө илгээн тусалж байв.

Монголын  Оросод хэдэн жил нутаг заагдаад байх үедээ Дамбийжаа Бурдуковт бичсэн захидлуудаас иш татъя:  

Эрхэм хүндэт Алексей Васильевич,

Танд болон таны гэр бүлийнхэнд сайн сайхан бүрийг хүсэн ерөөе. Бурхны авралаар би эсэн мэнд сайн байна. Надад итгэж, чин сэтгэлээсээ хандаж байгаа танд би маш их баярлаж байна. Монгол дахь миний танил, нөхдийн дотроос та л надад хамгийн түрүүнд захидал бичиж, үнэнхүү өрөвдөн хандсанд би маш их баярласан, үүнийг тань би хэзээ ч мартахгүй. Эхнэрт тань би гүнээ мэхийн ёсолж байна. Миний бие 2 жилийн турш хятадуудтай тулалдаж, эх орноо Хятадын дарлалаас ангижруулан Монгол Улсад асар их буян үйлдэж явахдаа суманд өртөн Монголын төлөө амь насаа хайрлаагүй атлаа ийнхүү зовж шаналж байгаадаа тун ч гомдолтой байгаа билээ. Энэ жил намайг цагдаагийн хяналтаас гаргаж байгаа ч би Монголд очихгүй. Эх орондоо сайн үйл л бүтээж явснаас биш муу юм хийж яваагүй атал, миний эх орон намайг арга ядаж байхад огтхон ч ойшоож, хамгаалж өмгөөлсөнгүй. Алтай нутгийнхныг гэгээрсэн хүмүүс болоосой гэсэндээ би сургууль хүртэл байгуулж байсан атал Алтайнхан ч, нийт Монгол ч намайг огт өмгөөлсөнгүй. Танайд хэсэг сууж, Aлтайнхны хэлийг судалж байсан профессор сая 6.28-нд Астраханьд надтай уулзаж, Монголын талаар зарим нэг зүйлийг хэлж өглөө. Астраханьд юм бүхэн үнэд орсон...үйлдвэрийн бараа гэж огт харагдахгүй болоод байна... хүн бүрд сард 2 фүнт гурил, 5 фүнт цагаан будаа ноогдуулсан хуваарилж байна. 6-р сард би танд хэдэн зураг явуулсан, одоо уран сайхны хэдэн зураг явуулж байна. Надад өгүүлэхээр таны явуулсан мөнгийг шууданаар илгээсэн тухай цахилгааныг Ховдын консулын газраас авснаа Губернын консул надад мэдэгдлээ. Танд болон Консулд маш их баярлаж байна. Таны дотнын анд хэвээр байгаа Дамбийжанцан лам. 1917.6.30

-----------------------------------

“Moнголчууд аялмаар улсууд".

119. “Монголчууд аялмаар улсууд”.

Нутагтаа монголчууд олонхи байгаа дээрээ уншмаар, бололцоо гарвал очиж үзмээр хэдэн үндэстэн буй. 

Энэ удаа Боливи болон Австралийн уугуул хүмүүсийн тухай ярилцая.

Монголчуудын хойч үе нь Хустайн нуруунд тахьтайгаа цуг хашаатай байх цаг улам ойртсоор байна биш үү!? Дэлхийн жуулчдыг корей, хятад, вьетнам хөтчүүд дагуулан явах цаг ойртсоор байна уу?!

Өнөөдөр Америк тивд уугуул хүмүүс нь хүн амын  олонхи байгаа сүүлчийн улс бол Боливи. Тэд кечуа, аймара нар. Монголчуудын ахмадуудын зарим нь Аргентинд төрсөн, Боливид амь үрэгдсэн Че Гевара-ын тухай уншсан болохоос биш, манай залуус Америк тивийн түүхэнд улсын ерөнхийлөгч нь уугуул индиан хүн/Эво Моралес/ болсон Боливи Улсын тухай уншихгүй, "тоож" сонирхохгүй болов уу.  

Нутагт нь эзэн суусан европчууд, тэдний үр сад 400 жилийн турш уугуул хүмүүс: аймара, кечуа хүмүүстэй дээрэнгүй харьцаж ирснийг Боливийн 65 дахь ерөнхийлөгч -уугуул хүн  Эво Моралес ерөнхийлөгч/2006.1.22-2019.11.10/ зогсоов

Еlles ont entendu des centaines de fois: Chola mierda! C'etait encore tres commun, il y a dix ou quinze ans....

Австралийн уугуул хүмүүс-аборигенууд. Австралийн Үндсэн хуульд  уугуул иргэд гэж бичүүлэх гэж оролдсон нь бүтээгүй л байна...

Австрали руу очихдоо, амьдрахдаа  уугуул хүмүүсийг нь яаж амьдарч байгааг сонирхох сөхөөтэй монгол хүн байна уу?!

118. "Австралиас усаа зөөх үү?!”.

 118. Нийтлэлч Алхан Болд. “Австралиас усаа зөөх үү?!”. 
Уул уурхайн том төслүүдийг хэрэгжүүлэээд, ухаад ашигласны дараа монголчууд хэр олон гол, нууртай үлдэх бол?!
Говьд гол ховор ч, харин “сайр ус” гэж нэрлэгдсэн алдартай, алдаргүй Ялла хамтлагийн дууных шиг “уч кудук” олон. Хангайд худаг гаргахын тулд олон метр ухах хэрэгтэй. Харин говьд ус газрын гадаргад байдаг онцлогтой. Монголын усны үндсэн нөөц нь говийн хөрсөн доор байдаг. Хангайд хүссэн газраа 10м ухаад ч усанд хүрэхгүй байх нь элбэг. Говьд хэдхэн метрт ус гардаг учраас худаг элбэг.

"...Orenburg, the city in the east, is the frontier station from which for more than a century the nomadic populations were controlled, a Russian advance into Central Asia were directed. Besides some large Government buildings, it possesses a fine caravanserai for accommodation for Asiatic merchants and travellers, as well as a mosque with its accompanying minaret for the use of the neighbouring Kirghiz and Bashkir populations..." 

"The shores of Lake Aral" by Herbert Wood.

LONDON: SMITH, ELDER, & CO., 15 WATERLOO PLACE. London. 1876

https://www.loc.gov/resource/gdclccn.ltf90033833/?sp=1&st=image

118. “Илүү ба дутуу хөшөөд”

118. Нийтлэлч Алхан Болд. “Илүү ба дутуу хөшөөд”.

1-р хаан=Чингис Хаан. /Хөшөөг нь босгосон/

2-р хаан=Өгөөдэй Хаан/Хөшөөг нь босгосон/

3-р хаан=Гүег Хаан /Хөшөөг нь бариагүй!!!/ Яагаад?!?!? /

4-р хаан=Мөнх Хаан /Хөшөөг нь бариагүй!!!/ Яагаад!?!?!/

5-р хаан=Хубилай Хаан/хөшөөг нь барьсан/

XII. “This emperor may be forty or forty-five years or more  old; he is of medium stature, very prudent and extremely shrewd, and seious and sedate in his manners; and he has never been seen to laugh lightly or show any levity…”

Асар олон гэмгүй хүмүүсийг алсан Сталин буюу Жугашвили-ийн хөшөөг 1990.2.22-нд Төв Номын Саны өмнөөс  буулгасан.

Харин 21000 монгол хүнийг алсан Чойбалсаны хөшөөг Монгол Улсын Их Сургуулийн өмнө байлгасаар байна. Яагаад!??!

X.Чойбалсан:-Ийм өнгөө будсан, дотор нь харласан, идээ бээрээр гүйцсэн этгээдийг/Анандын Амар/ ... 

Хятад, Монголд битгий хэл Төв Азид ч ирээгүй, насаараа бичиг үсэггүй явсан Марко Поло Монгол Улсад ирээд зузаан ном сугавчлаад зогсдог болжээ.

Мөнгөтэй улс үндэстэнд манай дарга нар долигнодогын сонгодог жишээ: Зайсанд Богдын оточ байсан гэх Корей эмчид зориулж том цэцэрлэг барьжээ. Гэтэл европ эмнэлгийг Монголд нутагшуулсан буриад Цыбиктаровын/1879-1921/ дурсгалд хөшөө, дурсгал юу ч алга!? Нэгдсэн 3-р Эмнэлэг Шастины нэрэмжит. Унгернчууд Цыбиктаровыг буриад байсных төлөө биш харин большевикуудтай холбоотой гээд буудаж алсан. Харин Монгол Улсад энэ эмчийн зүтгэл, хөдөлмөрийг яагаад үл тоомсорлоно вэ?! Энэ эмчийн дурсгалыг буриад гээд л үл тоомсорлож байгаа бололтой.

Санкт-Петербургын Анагаах Ухааны дээд сургуулийг төгссөн энэ эмч Өргөө/Нийслэл Хүрээ/ дахь Оросын консулын дэргэдэх эмнэлэгт 1910-оноос 1921 онд Унгерны цэргүүдэд буудуулж амь үрэгдэх хүртлээ ажиллахдаа жил бүр 7-8 мянган монгол, хятад, орос хүнийг хүлээн авдаг байжээ.  Жишээ нь, 1909 онд Цыбиктаров ганц сарын дотор амбулатортоо 200 орос, 300 хятад, 700 монгол хүнийг хүлээн авч үзлэг хийжээ. 1909 оны 5-р сараас 12-р сар эмнэлэгтээ тэр 2611 хүнийг үзжээ. 1910 онд тэнд 1767 хүн хэвтэж эмчлүүлжээ. 1911 онд хэвтэж эмчлүүлэгсэд 10261 байсны 433 нь орос, 399 нь хятад, 6429 нь монгол байв.  1912 онд Өргөө дахь орос эмнэлэгт нь 6703 хүн хэвтэж эмчлүүлжээ…Түүний еврей эхнэр, 4 хүүхдийг нь Унгернд үнэлэгддэг, хамаатан Балсанов аварчээ. 

no.117. “Дамбийжаа-Унгерн"

 Mөргөл хийх гэж монголчууд дэмий тэнэснийг харийнханы тэмдэглэлүүдээс бид уншиж байна. Аз болоход, монголчуудыгаа өмөөрч явсан Жа ламын тухай ч  бас тэд бичжээ:”…There are stories of how caravans were looted: one Tibetan caravan was captured by the amban of Sining. The other was destroyed completely by a Mongolian Ja-Lama, who, beginning his career as a statesman, finished as a feudal bandit. His khoshuns, up to now, marauding in Tsaidam…”. раge 101, “Altai-Himalaya”, a Travel Diary by Nicholas Roerich, Arun Press, Brookfield Connecticut, 1983.

no.116. “Манжийн хойноос уу!?"...”.

№18 Иран.

нутаг: 1,648,19 5км.кв / хүн ам: 90 caя.

№19 Монгол.

нутаг: 1,564,110км.кв / хүн ам:  3.4 сая . 

 

Монгол, Иран хоёр бол ижил том нутагтай ч, 1 зүйл дээр зарчмын ялгаатай: Өнөөдөр 2023 онд Иран 90 сая хүнтэй бол, Монгол 3.4-хөн сая. 

Амьдрах орон зайгаа тэлэхийг хүссэн зарим улс үндэстний хувьд 3.4 сая хүнтэй Монгол Улс бол асар уудам хоосон орон зай юм.

Дэлхийд 18-р том нутагтай, 90 сая хүнтэй Иранд эзэн суух найдлага, ямар ч улс үндэстэн, ямар ч хөрөнгө оруулагчид,  огт байхгүй. Тэд өөрсдөө л иранчуудад уусна. Иран дахь үндэстний цөөнхүүд нь азери, күрд, араб.   Тэд бүгд уугуул нутагтаа суугсад.                  

 

Харин Дэлхийд 19-р том нутагтай мөртлөө үндэстний үзэлгүй, эд хөрөнгө шүтдэг, хэнэггүй, гаднын юм бүрийг дууриадаг, эмс, охидоо харамлах ойлголтгүй 3.4-хөн сая хүнтэй Монгол Улсын газар нутагт суурьших боломж зарим улс үндэстэнд байна. Монгол Улсын нутагт эзэн суухын тулд заавал  Хятад шиг их гүрэн эсвэл хил залгадаг байх албагүй, ердөө л монголчуудаас 3 дахин олон хүнтэй байхад л хангалттай.

Харин Монгол Улсын Дэлхийд 19-р том мөртлөө бараг хоосон/3.4-хөн сая хүнтэй/ нутаг маань  амьдрах орон зайгаа тэлэхийг хүссэн том санаатай,  бага нутагтай зарим үндэстэнд олз болох юм биш биз?

Монголчууд ганцхан хятадуудаас л болгоомжилдог уламжлалтай. Хятадуудад л уусахгүй бол яахав-гэдэг монгол хүн олон байдаг нь инээдтэй, хамгийн гол нь харамсалтай. Бараг л "хөлдөж үхсэнээс, шатаж үхсэн нь гоё" гэж сэтгэхтэй адил биш үү?! Үхсэний дараа юуны ялгаа. Манж, монгол, уйгар, төвүүдийн нутагт эзэн суугаад Дэлхийд 4-дөх том нутагтай гүрэн болсон хятадууд нилээд "цатгалан".

Барон Унгерн гэдэг "цагааны оргодол", "хулгайч" 6 сар байлдаж, 1921 оны 6-р сард чөлөөлөөгүй, монголчуудын тусгаар улсын түүх 1919 онд дуусчихсан түүх байхсан. Өнөөдрийн Сүхбаатарын хөшөөний оронд Сюй шүжан, Гоу синлин генералуудын хөшөө байхсан. Өөрсдөө цусаа урсгаж нутгаа чөлөөлөөгүй Монгол Улсын монголчууд өнөөдөр хэдэн шонхор шувуугаа л  харамлахаас биш, амьдрах зайн үнэ цэнийг ойлгохгүй байна. Америк тивд уугуул хүмүүс нь олонхи ганцхан улс үлдсэн. Тэр нь Боливи.  

Дэлхийд амьдрах орон зайн төлөө тэмцэл үргэлжилсээр байна.

Бас амьдрах орон зайгаа тэлэхийн төлөө тэмцэл үргэлжилсээр байна.

3.4-хөн сая хүнтэй манай улсын том нутаг жижиг нутагтай, том санаатай нэг үндэстний шуналыг бадраагаад нилээд хэдэн жил болчихсон шиг байна. 

Эд бол хэн бэ гэдэг нь Улаанбаатарт байдаг сохор, дүлий хүнд ч илэрхий байна уу? Улаанбаатарыг Сеүл, Солонгос гэсэн гэр олон хаяг бүрхэгдээд байна. Монголчуудаас бусад нь буюу гадаад зочид маань үүнийг гайхшруулж байна. Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатарт Солонгос улсын нийслэл "Сэүл" нэр олноор, газар сайгүй бичих нь наад нь маш нөхөрсөг биш, үнэнийг хэлэхэд дээрэнгүй явдал мөн. 

Монгол хүн улс, үндэстнийхээ эрх ашгийн төлөө хардах, эмзэглэх, санаа зовох эрхтэй.

Улаанбаатарт Москва гэх хаяг 3-р хороололд нэг бий. Бээжингийн Гудамжаас өөр Бээжин гэх хаяг байдаг юм уу?!

"Байн байсаар бүх дэлхийг бүрхэх Октябрь" уриа бүтээгүй ч...

Өнөөдөр "Улаанбаатар"-ыг үгүйсгэж байгаа мэт "Сэүл" гэсэн хаяг байшин бүр дээр байна гэвэл их хэтрүүлэг үү??

Казахстаны нийслэл Астанад хэдэн арван Сеүл гэх хаяг бий болоод эхэлбэл казакууд эмзэглэнэ гэдэг би эргэлзэхгүй байна. 

Харин Монголчууд унтуулдаг тариа хийсэн мэт таг чиг, харин Солонгосчууд   Сеүлдээ байгаа мэт ихэмсэг.

"Монголд бид арай хэтэрч байгаа юм биш биз" гэх мэтчилэн эзэн монголчууд болон зочдоос маань санаа зовох бодол корей нарт огт төрөхгүй байна биш үү?! Бараг монголчууд бидэнд эзлэгдэх дуртай байна гэж тэд итгэсэн юм биш биз?!

Дургүйцлээ илэрхийлдэггүй үндэстний амар тайван замаар эзэлбэл тэдний буруу биш, харин бидний л хохь. Хятадуудын тайван замаар Манжийг эзэлсэн туршлагыг Солонгосчууд ашиглах нь үү...

Тэд бүх л арга замаар ажиллаж байна биш үү? 

Газар түрээслэх бол зөвхөн ганцхан арга. Монголын газар 60 жил, 100 жил түрээслэх битгий хэл, түр оршин суух зөвшөөрлөөр харийн зарим улс, үндэстэн дэлхийд 19-р том газарт эзэн суух бүрэн боломжтой. 

Хахууль бол монголчуудыг сулруулж, дийлж байсан үндсэн аргуудын зөвхөн нэг нь. 

Асар их мөнгө мөрөөдсөн этгээдүүд харийнханд газар эзэмшүүлэх, түр оршин суулгах тухай хуулиудад өөрчлөлт оруулахын төлөө тэмцэх бизээ. 

ХҮИ-ийн индекс 2022 /Авлигын ил тод байдлын индекс/

дугаар 01-Финлянд

дугаар 02-Норвеги

дугаар 03-Сингапур

…….

дугаар 101-Казахстан

……

дугаар 111-Монгол Улс

Монгол Улсын нийслэлд Солонгос Улсын нийслэл бичихийг яагаад хязгаарлахгүй байгаад ямар учиртай байна вэ?? 

Бүдүүн дарга, баячуудын нилээд үндэстний эрх ашиг биш, харин машин, утасны дугаар нь чухал болсон Монгол Улс монголоороо үлдэх нь аль эсвэл төрөл арилжсан манжуудын араас явах уу?

Одоо байгаа байдал нь яах вэ?

Хаан үндэстэн байсан монголчууд одоо "бэр" үндэстэн болжээ. Охидууд нь хүний ​​​​​​​​​​​​ эхнэрүүд болсон айлууд асар олон болжээ. Уг нь монгол эмэгтэй монгол үндэстнээ үржүүлэх үндсэн чигээрээ баймаар.   Тэр "хил хязгааргүй хайр"-ын тухай 10-12 сая ах дүү нараасаа таслагдсан 3.4-хөн сая монголчууд битгий хэл, 35 сая хүнтэй үндэстнүүдийг ч ярих дургүй. Тэд бусдаас охидыг нь авах болохоороо л "хил хязгааргүй хайр"-ыг маань ашиглах.

https://sonin.mn/news/peconomy/113533

"Солонгосчууд Монголд визгүй зорчдог болохыг дэмжихийг УИХ-ын даргаас хүсчээ"

Сэтгэгдэлүүд: 

монгол 202.21.124.29 2020.08.12

Солонгосчуудыг визгүй оруулж ёстой болохгүй. ёстой аюул хүн ам нь хэдэн сая билээ. Монгол хэдүүлээ билээ тэр бол болохгүй шийдвэр

https://moenhbayar.blogspot.com/2011/06/blog-post_7375.html

"Мүний шашныхан Монголын төрийн наадмыг хийдэг, Монголыг удирддаг, захирдаг болов"

https://www.mass.mn/n/23823

МОНГОЛЫН ЭСРЭГ СОЛОНГОСЧУУДЫН ЧИМЭЭГҮЙ ТҮРЭМГИЙЛЭЛ

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=700330163994303&id=140145453346113&set=a.140148476679144

no.116. “Цагтаа цалгиж явсан Грек, Монгол"

Одоогийн Шинжааны нутгаас Грекийн амфитеатрын хэлтэрхийнүүд олддогт гайхах хэрэггүй. Афганистан хүртэл ирж дайтсан грекүүд Төв Азид хоёр удаа улсаа тунхаглаж явсан.  Афганистаны тажикуудын  командлагч Ахмад Шах Масуд цэнхэр нүдтэй байсан нь славянудаас биш, харин грекүүдээс ирсэн гэдэг.