78. "Яагаад тангуудад..."

Тангууд нүдэлчид. Петр Козловын авсан зураг.

/дуусаагүй/ Нийтлэлч Алхан Болд. 78. "Яагаад тангуудад...".

Монгол мөргөлчдийг Түвдийн Лхаса руу хүрэх замд нь хар тангуудууд буюу түвдүүд айлгаж дээрэмдэж хэвшсэн байлаа.

...15-го мая. Пройсходила днёвка. В этот день двое из моих спутников подверглись в небольшой опасности. Они пошли нарубить кольев для палатки в лесу на соседней горе. В ущелье горы к ним подьехал верховой тангут-пастух, с обычной саблей за поясом и, слезши с лощади, попросил показать топор русского изделия, бывший в руке у одного из них. Тот доверчиво подал топор, но тангут, поспешно вырвав его, замахнулся на подающего, только проворство избавило последнего от удара. Затем оба бурята обратились в бегство, и тангут за ними и уже нагонял их. К счастью, один из них вспомнил про револьвер, находившийся за пазухой, и, вытащив его, пригрозил знаками, что будет стрелять. Это обстоятельство пройзвело на тангута сильное впечатление, и он уже сам обратился в бегство, бросив топор... хуудас 58, "Дневник паломника от Гумбума до Лхасы". Гомбожаб Цыбиков. https://document.wikireading.ru/7231

монголчуудыгаа өмөөрч явсан Жа ламын тухай ч  бас тэд бичжээ:”…There are stories of how caravans were looted: one Tibetan caravan was captured by the amban of Sining. The other was destroyed completely by a Mongolian Ja-Lama, who, beginning his career as a statesman, finished as a feudal bandit. His khoshuns, up to now, marauding in Tsaidam…”. раge 101, “Altai-Himalaya”, a Travel Diary by Nicholas Roerich, Arun Press, Brookfield Connecticut, 1983

77. "Кузов засдаггүй гени".

Нийтлэлч Алхан Болд. /дуусаагүй/ 77. "Кузов засдаггүй гени!?".
Монголчууд машины бүх засварыг өөрсдөө хийдэг атлаа, ганцхан кузов болохоор чаддаггүй гэсэн үлгэрт бүрэн итгэжээ. Монгол хүн кузов засах төрөлхийн чадваргүй гэж боддог мэт. Kузов засах чадваргүй генитэй гэх нь. Өөрийгөө нилээд үндсэрхэг үзэлтэй гэдэг хүн хүртэл вьетнамууд дээр очоод машиныхаа сэвийг засуулчихсан байдаг.

Монгол засвараас машинаа шинэ болгохыг шаардаад, харин вьетнамуудад их мөнгө төлөөд засуулаад байдаг.
Вьетнамуудыг яаралтай буцаах хэрэгтэй. 

Сургуульд өдөр бүр заадаг хичээл, сурталчилгаа нь "Монгол хүндээ орлого оруулах" байх ёстой.

Монгол хүнээ тэжээхгүй бол бид ирээдүйд Монголоо мөхөөх нь. Монгол Улс мөхөж, өвөг дээдсийн маань нутагт ирээдүйд Баруун Солонгос, Хойд Вьетнам, БНХАУ-ын Өөртөө засах Орон үүсэх нь. 

https://news.mn/r/779662/

76. "Кино үзэхийг боловсрол гэв үү!?"

/дуусаагуй/ 76. Нийтлэлч Алхан Болд.  "Кино узэхийг боловрол гэв уу?!".
Kино үзэх нь боловсрол бол хүмүүс нь 1990 оноос хойш 40-50 сувгаараа  монгол орчуулгатай кино үзэж байдаг Монгол Улс "боловсрол"-ынхоо үр дүнд
удийд дэлхиид бүх салбарт дээгуур байранд орчихсон байхсан.

Хотод төрж өсөөд, гадаадын 43 орноор явсан сэтгүүлч Гомбын Золжаргал: Би нэг зүйлд харамсдаг. Манай телевизэд “Залуу зохион бүтээгч” гэдэг төслийн нэвтрүүлэг гарч байгаад зогссон. Оронд нь гоо сайхан охид шалгаруулах, дуучид төрүүлэх нэвтрүүлгүүд гарч эхэлсэн. Бодож сэтгэх, шинээр нээх, хөгжүүлэх уралдааныг тас цохиод энэ дуучныг хэн сайн дуурайж дуулдаг нь мундаг болно гэсэн харь үзэл бодлогыг түгээж байгааг харахаар гашилсан сүүний тухай дахиад л бодоход хүргэдэг.
 ....Тухайн үед бүх ард түмнээрээ Майкл Жексон шиг бүжиглэж сурцгаая гэдэг хөдөлгөөн өрнөж байхад Монгол Улс хөгжих гэж байна, барууны орнуудын соёлыг сурч байна гэж бодоод байсан чинь яг одоогийн өндөрлөгөөс харахад Майкл Жексон шиг мянга дэвхцэж цовхорлоо гээд нөгөө модон жорлон өөрчлөгдсөн үү, хэл амаа ойлголцдоггүй чанар нь сайжирсан уу, боловсрол соёл, шинжлэх ухаан маань хөгжсөн үү. Үүнээс хэн хожив гэхээр шоу бизнесийнхэн л хөлжсөн. Манай хотын барилга өндөрсөж, машин нэмэгдэж, зурагт нь нимгэрч, хөргөгч нь зузаарсан ч амьдралд хандах хандлага огт өөрчлөгдөөгүй. Товчхондоо, сайн сайхан амьдралыг хөдөлмөр биш мөнгө гээд ойлгочихжээ гэж бодоод байна.....


өөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ

үүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүҮҮҮҮҮҮҮҮҮ
ҮҮҮҮҮүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүү

өөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ
ҮҮҮҮҮҮҮҮҮ
үүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүүү

өөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөөӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ
-Энэ ямар учиртай гэрүүд вэ?

-Мэдэхгүй, мэдэхгүй. Сараа, чи нөгөө yлаан гутлаа Дүүхээ-ээс авсан уу?...
Монголын баялагыг хулгайлсан МАНАН-ыг эсэргүүцсэн арга хэмжээ эхлээд 7 хоночихоод байхад 2 бүсгүй хажуугаар нь ийнхүү өнгөрч байна.
Монголчуудын нилээдийн хувьд үндэстний эрх ашиг маань хамгийн сонирхолгүй сэдэв хэвээр байна.
"Кино үзэхийг боловсрол гэв үү!?"
Хөзөр тоглох, кино үзэх, PC тоглох,.... Монголчуудад тийм зав байна уу?!
Хүн хорвоод нэг л удаа-сайндаа л 60-90 жил амьдарна. Гэтэл Монголд ирж хэдэн корёй кино үзчихээд яваад өгч байгаа хүмүүс олон байна. Бараг л кино үзэх гэж төрсөн мэт... Бараг л киноныхоо дараагын ангид хоргодсоор Монголоос явдаг мэт.
Битгий санаа зов, Тэнд очоод үүрд кино үзнэ та.
Нөгөө ертөнцөд очоод хязгааргүй хязгааргүй удаан кино үзэх атлаа манай гариг дээр өнгөрүүлэх өчүүхэн хэдэн жилийг кино үзэж өнгөрөөх нь яасан эмгэнэлтэй вэ?!...
Өмнө нь монголчуудын амьдралын ихэнхи цагыг авдаг буддын шашин гэж зүйл байсан бол одоо кино, тэр тусмаа корей кино гээч гарч ирлээ.

75. "Аугаа их хэнэггүйтэл".

75. /дуусаагүй/ Нийтлэлч Алхан Болд.

"Монгол бол 7 голтой үндэстэн" гэж солиорох нь аргагүй юм. Ямарч баталгаагүй зүгээр л амны хий.
Монголчууд 7 голтой учраас Монгол Улс тэсч үлдсэн юм огт биш, харин нэг талаас -Орос, Хятадын булаацалдааны үр дүнд, нөгөө талаас, хамгийн гол нь, цөөхөн монголчууд үй олон хятадуудын эрхшээлд орохыг хараад суух сэтгэл оросуудад\Коростовeц., Унгeрнд \байгаагүйтэй шууд холбоотой.
Хэнэггүй мэт байх нь хар амиа хичээгчийн халхавч байдаг ажээ.

74. "15000 гаминг ялсан атлаа...".

Унгерн хүн 7 настайдаа.

Р.Ф. Унгерн -Двинскийн  явган цэргийн 91-р хорооны сайн дурын цэрэг, 

1905 он.

1908.6.15.

Р.Ф. Унгерн хорунжи цолтой болсныхоо дараа.

Больщевикуудын олзонд:

"Оросын муу хулгай барон Унгерн"

"Сөнөсөн оросын шаар хулгай"

но.74. Алхан Болд. 

"15000 гаминг ялсан атлаа...".

/-Очиров, Чи хаашаа явж байна вэ? Чамайг лагерь руугаа буцахыг би тушааж байна!

-Би, миний  хүмүүс тийшээ буцахгүй! Бид зүүн тийшээ явж, мал, бэлчээрээ хамгаалахыг хүсч байна! Тэр Түвдэд бидэнд хийх юм байхгүй!/

Оросын нутагт удаан сааталгүйгээр Киргизийн тал хүрч нүүдэлчдийн Их гүрэн байгуулахыг мөрөөдсөн Унгерн 1921.5.21-нд Өргөөгөөс 3200 морин цэрэгтэйгээр хойд зүгт хөдлөв. АМД-ын цэргүүдийн тал нь Ар Монголыг хятадуудаас чөлөөлсөнд ханасан цахар/харчин, буриад, монголчууд байв. Улаан, цагаан оросуудын хоорондох дайнд оролцох хүсэл тэдэнд байсангүй.

 

В районе, куда направлялась дивизия, находились цэрики Сухэ-Батора, несколько партизанских отрядов и пехотная бригада войск ДВР в 700 штыков. Силы Советской России были гораздо значительнее. Здесь располагались части 5-й армии, из них самой крупной была 35-я дивизия. В ней на 19 тысяч едоков числилось около 8 тысяч строевых бойцов, 24 орудия и полторы сотни пулеметов. Среди прочих статистических параметров, характеризующих боеспособность дивизии был и такой: ее партийная прослойка составляла 13 процентов. Штаб армии находился в Иркутске, и командарм Матиясевич на место боев так ни разу и не выезжал.

Но о том, с каким противником ему предстоит встретиться, Унгерн не имел ни малейшего понятия. Разведки по сути дела не было, люди шли в полную неизвестность.

"...Улаангомд цагаантны их цэрэг хэзээ хэзээгүй орж ирэх гэж байна гэсэн мэдээ авч Хатанбаатар бүх цэргээ Улаангомыг тойруулан бүслэн хамгаалах байдлаар буулгаж хуарагнав. Цагаантны цэрэг Улаангом хотод ойртож яваа мэдээгээр бид угтан очиж байлдахаар газар эзлээд хориглон хүлээж байгаад дөхөж ирмэгц нь байлдахгүйгээр зэвсгээ хураалган бууж өгөх тулган шаардах бичгийг Рэнцэн баатраар явуулсан юм. Рэнцэн баатрыг ирсний дараа нэгэн өдөр бүх цэргийг жагсааж бууж өгч байгаа дайсны буу зэвсэг, сум хэрэгслийг хураан авах тушаал өгөөд бүх зүйлийг нь хураан авсан юм. Цагаантны цэрэг хувцас муу, их ядарсан, санаа сэтгэлээр унаж доройтсон, байлдах чадвараа алдсан байж билээ...". Жалцавын Нэмэх/1888-1957-Ховд хязгаарын Тариачин хошуу. "Ардын Журамт цэргийн дуртгалууд", хуудас 734, 

20 мая 1921 г.
г. Урга

№ 986.

Осведомляю Вас для сведения и руководства о происходящем в Монголии. В настоящее время в пределах 
Монголии нет более китайских революционных войск, они в главной своей части разбиты и уничтожены, 
частью бродят. Усиленная работа по объединению Внешней и Внутренней Монголии, по присоединению 
к общему Монгольскому государству племен Восточной и Западной Монголии идет успешно, и
я уверен в благом результате правительства Богдо-хана и моих стараний в этом направлении. В настоящее
время обращено особое внимание на восточные монгольские области, которые должны явиться надежным
оплотом против натиска революционного Китая, а затем будут приняты меры для присоединения Западной
Монголии. По одобренному плану, присоединяющиеся области не будут подчинены власти Совета Министров 
в Урге, но сохранят в целости и неприкосновенности самостоятельность аймаков, свои законы и суды,
административно-общественную структуру, составляя лишь в военном и финансово-экономическом отношении 
одно целое ввиде оборонительного союза, находящегося под благословением Богдо-хана. Цель союза
двоякая: с одной стороны, сделать ядро, вокруг которого могли бы сплотиться все народы Монгольского
корня; с другой, — оборона военная и моральная от растлевающего влияния Запада, одержимого безумием
революции и упадком нравственности во всех ее душевных и телесных проявлениях. За Кобдосский район
я спокоен, также как и за урянхайский народ (деревни, тубы, сойоты), которые охотно присоединятся сюда,
испытав одни гнет Китайской республики, другие - тяжелую руку китайских революционных коммунаров
и коммунаров-большевиков.

Следующий этап организованной работы в Азии, работы, идущей под лозунгом «Азия для азиатов», является 
образование Серединного Монгольского царства, в которое должны войти все монгольские народы.
Я уже начал сношения с киргизами278 и отправляю письмо влиятельному деятелю Алаш-Орды, бывшему
члену Государственной думы, очень образованному киргизскому патриоту, потомку наследственных ханов
Букеевской орды (от Иртыша до Волги). А. М. Букей-хану. Необходимо Вам действовать в этом направлении
на Тибет, Китайский (Восточный Туркестан) и, особенно в первую очередь [на] Синсян279. причем следует
найти таких влиятельных лиц в названных областях, к которым можно персонально обратиться, избегая
обращения к безличному целому в виде ли какого-то малоизвестного по своему составу и политической
физиономии к правящему органу или к народу во всей его полноте. Это было бы бесцельным и вредным,
сразу открывая наши планы и цели.

Необходимо подчеркнуть во всех сношениях необходимость спасения Китая от революционной смерти
путем восстановления Маньчжурской династии. Так, необходимо втянуть в начатое дело китайских магометан, 
для которых связь наша с киргизами-единородцами может служить реальным мотивом для переговоров. 
Но и здесь нужны определенные, надежные и влиятельные среди своих лица, через которых и надлежит...